Co łączy spalanie i oddychanie?
Badanie właściwości tlenu i dwutlenku węgla.
Scenariusz pogadanki i pokazów chemicznych dla klas IV-VI
Pogadanki odbyły się 25.X, 27.X, 28.X, 2.XI. 2016r.
- Cele:
- a) Wiadomości
Uczeń:
– zna pojęcie spalanie i oddychanie,
– zna skład powietrza,
– wie, że do spalania i oddychania jest niezbędny tlen, a produktami są woda i dwutlenek węgla.
- b) Umiejętności
Uczeń potrafi:
– wykazać doświadczalnie, że czynnikiem niezbędnym do spalania jest tlen,
– identyfikować produkty spalania i oddychania: dwutlenek węgla, parę wodną,
– uświadamiać sobie, jak ważna jest właściwa postawa wobec środowiska.
- Metoda i forma pracy
pogadanka , praca indywidualna i zbiorowa, pokazy doświadczeń
- Środki dydaktyczne
podręcznik, szkło laboratoryjne i substancje do otrzymywania tlenu (manganian (VII) potasu), dwutlenku węgla (soda i kwasek cytrynowy), woda wapienna, świeczki, łuczywko
- Przebieg lekcji
- a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel omawia z uczniami tematykę zajęć. Tłumaczy, jakie są podobieństwa i różnice miedzy spalaniem i oddychaniem.
Informacje na ten temat zapisuje na tablicy w postaci schematu.
paliwa energetyczne np. gaz ziemny + tlen dwutlenek węgla + woda + uwalnia się energia
Proces gwałtowny i nieodwracalny
substancje odżywcze np. cukry + tlen dwutlenek węgla + woda + uwalnia się energia
Proces powolny i nieodwracalny
Uczniowie sprawdzają jaki jest skład powietrza atmosferycznego.
Nauczyciel wyjaśnia, jakie skutki mogłoby spowodować zmniejszenie się ilości tlenu i zwiększenie ilości dwutlenku węgla w powietrzu atmosferycznym.
b) Faza realizacyjna
Nauczyciel wykonuje doświadczenia (przy niektórych doświadczeniach asystują uczniowie).
Doświadczenie 1. Wykrywanie dwutlenku węgla przy pomocy wody wapiennej.
Doświadczenie 2. Wykazanie, że tlen jest niezbędny w procesie spalania.
Doświadczenie 3. Otrzymywanie tlenu i wykazanie, że tlen podtrzymuje palenie.
Doświadczenie 4. Otrzymywanie dwutlenku węgla i wykazanie, że jest cięższy od powietrza i nie podtrzymuje palenia.
1.c) Faza podsumowująca
Uczniowie omawiają wspólnie z nauczycielem właściwości tlenu i dwutlenku węgla i wyciągają wnioski, które zapisują na tablicy i w zeszytach.
Wniosek 1
Dwutlenek węgla jest cięższy od powietrza, dlatego duża ilość dwutlenku węgla uniemożliwia dotarcie tlenu atmosferycznego do palącej się świecy i płomień gaśnie.
Wniosek 2
Podczas spalania dużej ilości paliw energetycznych wzrasta ilość dwutlenku węgla co powoduje zaleganie nad Ziemią jego grubej warstwy.
Wniosek 3
Gruba warstwa dwutlenku węgla w atmosferze absorbuje energię słoneczną odbitą od Ziemi oddając ją z powrotem powodując jej ogrzanie doprowadzając do efektu cieplarnianego.